Lieve ouders,

Gisteren weer een brief ontvangen met een sigaret. Bedankt.

Vrijdag j.l. hadden we 's morgens om 3.30 uur reveille en zijn daarna vertrokken naar Banjoebiroe, dat vijf kilometer achter Ambarawa ligt. We liggen hier in een gewezen gevangenis en slapen met een groep in een grote cel.

Moe, je vond dat ik magerder was geworden, nou dat kan best want met de opleiding hebben we heel wat afgezweten. Maar ik kan het best volhouden en mijn gezondheid is er niet minder op geworden, dus dat mag hem niet hinderen. De heuvel die op de foto staat is een zogenaamde tjot, maar nog lang geen berg. We hebben hier heel behoorlijke diensten. De ene keer ga je overdag op patrouille en dan de volgende nacht weer, dus je hebt altijd zo ongeveer een dag rust er tussen door.

Eergisteren hebben we onze eerste nachtpatrouille gehad in ons eigen gebied van 's avonds zeven tot 's morgens vier uur. Onderweg hebben we goed pisang en katjang gegeten en sterke koffie gedronken (koppi toebroek) bij de loerah. Want onderweg gaan we steeds bij de loerah's langs (dat zijn kamponghoofden) om te informeren of er nog zieken zijn, of er gerampokt wordt enz. enz. En dan eet je meestal bij zo'n opperhoofd en dat kost geen cent. Dus Gertje kende me nog wel op de foto. Ik zou hem graag eens een poosje hier hebben. Ik denk dat het hem best zou bevallen. Van zus heb ik nog steeds niets gehoord. Is ze nog steeds niet aan de baby gewend?

Meer nieuws heb ik niet, alleen dat de zon nog steeds schijnt en het nog steeds lekker warm is. Dus ik zet er maar weer een punt achter voor vandaag. Hartelijke groeten van uw liefhebbende zoon.

Banjoebiroe, brief 16-11-1948

Beste allemaal,

Hier weer een levensteken van Bram die het gelukkig nog best maakt en hoopt van jullie hetzelfde. Gisteren ook eindelijk weer eens bericht uit Rotterdam gehad. Een brief van Suze. Ze maakt het weer goed, schreef ze. Als zus nu ook weer opknapt is alles weer oké. Ik heb net een paar lekkere, sappige ananassen gegeten, die smaakten goed. Ik weet niet of ze die ook in Holland hebben. Ik heb ze er nog nooit gezien. Ze lijken wel wat op die grote dennenappels, alleen zijn ze nog een beetje forser. Ik zit jullie maar lekker te maken net ananassen, maar ik zou op het ogenblik liever een appel of een peer hebben, maar die zijn hier niet te krijgen.

De tijd gaat hier anders behoorlijk vlug. Ben bijna al een half jaar van huis. Nog nooit zo lang van huis geweest, maar het verveelt me hier nog niks. We lopen patrouilles en zijn verder zo vrij als een vogel in de lucht. Gisteren zijn we 800 meter hoog in de bergen geweest. De natuur is daar prachtig met overal mooie bloemen. We hebben onderweg zo'n bruin mannetje in een boom laten klimmen en die heeft er acht klappers uitgehaald, voor elke man één. Die groeien er hier genoeg. Eerst lekker de melk opgedronken, smaakt prima als je dorst hebt. En bij de loerah hebben we weer wat gegeten en palmwijn gedronken. Dat laten ze zo via een bamboestaaf uit een boom lopen. Dat smaakte ook best en je wordt er niet dronken van want er zit geen alcohol in. Dus je ziet het is hier zo slecht nog niet.

Morgenvroeg om vijf uur moeten we weer op patrouille. Een beetje minder zou van mij best mogen maar niks doen is ook niks, dan verveel je je hier dood. Want het is hier een buitenpost en verbinding met grotere plaatsen is er niet. We gaan nu zelf een kantine bouwen, want zo'n kostbaar bezit hebben we nog niet. Ik ben van de week naar een inlandse kapper geweest. Het was hard nodig want in mijn nekharen kon ik al bijna slagen leggen. Zo'n grapje kost hier een gulden en daarna nog even een fles limonade met ijs gedronken in een toko. Kostte f.1,25. dus je ziet dat je niet bang hoeft te wezen dat je geld in de plunjezak beschimmelt. Ik sluit hier een krantenknipsel uit ons brigadeblad "de Tijger". Het gaat over onze tijd in Soemowono. Dat zul je misschien wel aardig vinden. De twee jongens op de foto zijn van onze compie. Als de peloppers die Tijgerkop zien gaan ze al op de loop. Op dat gebied staan we prima bekend (eigen roem stinkt).

Zo, dat was het weer voor deze keer. Hartelijk gegroet van uw zoon in de tropen, die lekker gaat pitten op zijn "tampat tidoer".

Banjoebiroe, brief 21-11-1948

Beste ouders,

Het is zondagavond en rustig op de kamer. De helft van de jongens is op patrouille en de rest zit op de waranda te schrijven of een spelletje te doen. Verder buiten de deur hoef je op het ogenblik niet te komen want het regent dat het giet, van vanmiddag af al. De jongens die nu het terrein in zijn treffen het wel, want nu zijn al die kleine paadjes zo lekker modderig en glibberig dat je zo'n beetje om de haverklap uitglijdt en tegen de grond gaat.

Vanmorgen een brief van Willem en Annie gehad en die schreven dat ze mij ook een pakketje gestuurd hadden, wat natuurlijk reuze welkom is. Ik word wel verwend hoor. Gelukkig dat we hier een klamboe hebben. Gisteravond had je hier een hele vliegende mierenplaag. Hele zwermen vlogen om de lamp heen en de muur zat ook helemaal vol. We hebben er een hele jacht op gemaakt. Het leek wel een politionele actie. Eerst met brandende kranten en daarna met de flispuit. Nou, toen waren de meesten snel gesneuveld en de rest gevlucht.

Gerrit boft maar dat hij een bootreis naar Engeland heeft gemaakt. Tot Engeland is het wel mooi en niet zo ver. Maar als je er vier weken hebt opgezeten en dan nog wel op een troepentransportschip, geef je er niet veel meer om. Dit is mijn laatste postblad dat ik bezit en er zijn nog geen nieuwe te krijgen. Ik hoop dat ze maar weer gauw komen.

Gisteren een brief gehad van Henk Voulon. Die zit bij de parachutisten in Bandoeng. Hij ligt al twee maanden in het hospitaal maar begint nu weer iets op te knappen. Ik moest jullie de hartelijke groeten van hem doen. We hebben nu al afgesproken dat we later nog eens samen de duinen in zullen gaan. Dan kunnen we nog eens over Indië bomen.

Wat wordt die Gertie toch een leuk ventje. Hans van Wim en Annie begint ook al leuker en spraakzamer te worden geloof ik. Zoals je ziet is het vel weer helemaal, dus eindig ik met de hartelijke groeten van Bram uit de bajes.


Banjoebiroe, brief 30-11-1948

Hier dan weer een levensteken van Brammetje. Gaat thuis alles goed? Hier is het ook nog oké.

Het is een mooie rustige avond, alleen moet ik zo af en toe ophouden om die smerige muskieten weg te slaan die maar steeds mijn arme lichaam aanvallen. Ik probeer me steeds bloedig te wreken, wat meestal niet lukt, want ze zijn nog vlugger dan jagers.

Gisteravond ben ik met de auto naar Salatiga geweest, dat hier een vijftien kilometer vandaan ligt. We hadden gratis kaartjes gekregen voor een cabaret dat gegeven werd door een eskadron gevechtswagens van de huzaren. We hebben gemerkt dat ze nog iets anders konden dan vechten, want het was een heel gezellige avond. We kwamen pas om half één thuis. Ik doe hierbij een negatiefje en zou graag willen dat jullie het af lieten drukken en er acht van terugstuurden. Want alle jongens doen het zo dat ze er één naar huis sturen. Anders wordt het zo duur. In Holland kost het geloof ik maar 15 cent en hier moeten we er 60 voor neertellen. Deze foto hebben we voor het huis van de loerah gemaakt tijdens een patrouille en we doen ons tegoed aan pisangs die we altijd voor niets krijgen.

Eergisteren heb ik ook weer een spuitje gehad tegen de tyfus, paratyfus en cholera. Een paar dagen met een stijve arm gelopen maar nu voel ik er al niet veel meer van. Allemaal hartelijk gegroet van uw liefhebbende zoon.


Banjoebiroe, brief 6-12-1948

Lieve ouders,
Hier weer het laatste nieuws uit de tropen. Alles is hier nog bij het oude. Pa, bedankt voor je brief die ik van de week ontving. Je hoeft niet bang te wezen dat die bruine gapers niet te eten krijgen. Ze leven vrij primitief maar ze verhongeren gelukkig nog lang niet. Moe, hoe is het met de verkoudheid. Ik hoop dat het weer gauw overgaat. Van de week heb ik eindelijk een brief van Delia gekregen. Ze schreef nog aardig opgewekt. Maar hopen dat ze gauw wat verder opknapt. Van de week hebben we ook nog twee pakjes Hollandse shag bij de cadi gehad. je weet wel van die zware van Nelle. Eergisteren is onze kantine geopend. Hij is echt gezellig geworden. Overal tekeningen geschilderd en voor het buffet onze beroemde emblemen van de grenadiers en natuurlijk de tijgerkop. De eerste avond veel dingen gratis gehad, dus dat was niet gek. Ik ben vandaag weer vrij en heb de hele morgen geslapen. Wat een luilak zullen jullie wel denken. Maar onze tampat is hier in Indië onze beste vriend. Zo'n ding moet je in ere houden.

Gisteren hebben we ook hier Sinterklaas gevierd. 's Avonds om half acht kwam hij de poort binnenrijden op een brencarrier met drie zwarte Pieten. Twee voorop met een piat in de hand en één achterop met een bren. En die goeie ouwe Klaas had zelf een grote revolver op de borst hangen, want hij durfde hier niet ongewapend te komen zoals hij zei. We hebben een hele gezellige avond gehad en kregen taarten uit eigen keuken. De koks hebben namelijk zelf een pracht oven gebouwd van stenen en plaggen. Wel een beetje primitief maar hij doet het goed en daar gaat het maar om.

Hennie, nog bedankt voor jouw briefje. Je schrijft al goed, hoor. Je bent zeker de knapste van de klas. Ben je nog steeds vriendin met Ida? Doe haar de groeten maar van me. Van Willem en Annie gisteren ook weer een brief gehad die ik ook direct ga beantwoorden.

Ik moet weer eindigen en hoop dat jullie deze brief in gezondheid mogen ontvangen.


Banjoebiroe, brief 15-12-1948

Lieve pa en moe,
Ik zit op wacht en heb dus tijd genoeg om een briefje te schrijven. Je moet me maar niet kwalijk nemen dat ik met potlood schrijf, want daar kan ik ook niets aan doen. Vanmorgen hebben we de boel ingepakt en daar is ook mijn pen en inkt bij. Of we gauw weggaan weet ik niet. In het leger is alles onzeker.

Bedankt voor de tijdschriften. Ik heb er net een paar naar mijn vriend gebracht want die verveelt zich een beetje aangezien hij in de bak zit. Hij heeft enkele dagen streng arrest omdat hij heibel met een sergeant had. Voordeel is dat hij nu lekker kan uitrusten.

Het is hier nog steeds prima. We lopen iedere keer nog onze patrouilles en eten nog steeds nasi goreng (gebakken rijst) en nasi poetih (witte rijst) en altijd wittebrood met worst, pindakaas of suiker. Alleen dat wittebrood begint me te vervelen. Ik kijk uit naar Het Niwin-kerstpakket, want ik heb horen fluisteren dat er ook roggebrood inzit. Nooit kunnen denken dat ik nu liever roggebrood dan wittebrood heb. Niets veranderlijker dan een mens zullen we maar zeggen.

Ik ga nu eindigen en ga een pakje sigaretten ruilen voor vruchten bij het stalletje aan de poort. Het is hier een echte ruilhandel.

Allen hartelijke groeten van uw liefhebbende zoon.


Banjoebiroe, brief 19-12 1948

Lieve moeder,
Voordat ik met iets anders begin te schrijven, wil ik u eerst hartelijk feliciteren met uw verjaardag op eerste Kerstdag. Ik hoop dat u hem in goede gezondheid mag herdenken. Ik zou graag die dag thuis willen zijn. Ook pa en alle anderen hartelijk gefeliciteerd. Ik zal veel aan u denken die dag moedertje, ook al zit ik 17.000 km van ons landje vandaan. Ik heb mijn pen maar weer opgezocht want we zijn nog steeds hier. Jullie zullen ook wel gehoord hebben dat de Krieg hier weer is begonnen. Vanmorgen zij de parachutisten bij Djocja geland. Ik geloof dat Henk Voulon er ook bij is, nou dat zal hem lijken. Ik denk niet dat wij daadwerkelijk aan de actie zullen deelnemen, hoewel ik graag zou helpen dat gemene tuig aan de andere kant van de lijn op te ruimen. We hadden die actie al lang verwacht, want al die besprekingen halen toch niets uit. Ik ben blij dat de regering dat eindelijk ook heeft ingezien. Maak je maar niet ongerust over mij, want dat is helemaal niet nodig.

Gisteren zijn hier gevechtswagens in het kamp gekomen en toen ik ging kijken stond ik plotseling van aangezicht tot aangezicht met Teus Borgers uit Harskamp. We waren allebei stomverwonderd. We hebben een hele tijd met elkaar oude herinneringen opgehaald. Nu eindig ik weer. En moe, niet ongerust wezen want dat grapje met Djocja heeft niets te betekenen.

Uw liefhebbend zoon.